به گزارش سلامت نیوز به نقل از medicinenet، سطح اکسیژن خون (اکسیژن شریانی) نشان‌دهنده میزان اکسیژن موجود در خونی است که از طریق شریان‌ها به اندام‌ها و بافت‌های بدن منتقل می‌شود. بررسی سطح اکسیژن خون معمولاً برای ارزیابی وضعیت سلامت ریه‌ها و عملکرد کلی بدن انجام می‌شود.
روش‌های اندازه‌گیری سطح اکسیژن خون
-
آزمایش گاز خون شریانی (ABG)
-
در این روش، نمونه خون از شریان مچ دست، آرنج یا کشاله ران گرفته می‌شود.
-
ممکن است هنگام ورود سوزن به شریان، درد شدیدی احساس شود.
-
نمونه خون در دستگاه ABG (آنالیزگر گاز خون) قرار می‌گیرد که میزان اکسیژن خون را به‌صورت فشار جزئی اکسیژن (PaO2) نمایش می‌دهد.
-
-
پالس اکسیمتری (SpO2)
-
این روش از یک دستگاه کوچک و متحرک به نام پالس اکسیمتر استفاده می‌کند که معمولاً روی انگشت قرار می‌گیرد.
-
این روش بدون درد است و سطح اکسیژن خون را به‌صورت درصد اشباع اکسیژن (SpO2) نمایش می‌دهد.
-
از این دستگاه برای نظارت سریع بر سطح اکسیژن خون، ارزیابی پاسخ بدن به داروها و اکسیژن‌درمانی استفاده می‌شود.
-
سطح طبیعی اکسیژن خون بر اساس روش اندازه‌گیری
-
سطح طبیعی اکسیژن در پالس اکسیمتری (SpO2):
-
95٪ - 100٪: محدوده طبیعی
-
کمتر از 95٪: ممکن است نشانه هیپوکسمی باشد و نیاز به بررسی پزشکی دارد.
-
زیر 80-85٪: کاهش شدید سطح اکسیژن که بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارد.
-
زیر 67٪: می‌تواند منجر به سیانوز (کبود شدن پوست و لب‌ها) شود.
-
| SpO2 | براساس سن | شرایط |
| 95% تا 100% | بزرگسالان و کودکان | عادی |
| حدود 95 درصد | > 70 ساله | عادی |
| 80% تا 85% | بزرگسالان و کودکان | مغز تحت تاثیر قرار می گیرد |
| زیر 67 درصد | بزرگسالان و کودکان | سیانوز |
-
سطح طبیعی اکسیژن در آزمایش ABG (PaO2):
-
بالای 120 میلی‌متر جیوه: هیپراکسمی (مواجهه طولانی با اکسیژن بالا، معمولاً در بیمارستان)
-
75-100 میلی‌متر جیوه: محدوده طبیعی
-
کمتر از 75 میلی‌متر جیوه: هیپوکسمی (کمبود اکسیژن)
-
کمتر از 60 میلی‌متر جیوه: نیاز به اکسیژن مکمل
-
| سطوح PaO2 بر حسب میلی متر جیوه | شرایط |
| > 120 | هایپراکسمی |
| 75-100 | فشار اکسیژن شریانی طبیعی |
| < 75 | هیپوکسمی |
| <60 | بحرانی کم (اکسیژن مکمل مورد نیاز است) |
عوامل مؤثر بر کاهش سطح اکسیژن خون
سطوح پایین اکسیژن در محیط:
-
زندگی یا سفر به ارتفاعات بالا که میزان اکسیژن اتمسفری کاهش می‌یابد.
کاهش ظرفیت بدن برای دریافت اکسیژن
-
بیماری‌های ریوی مانند:
سایر عوامل تأثیرگذار
- کم‌خونی
-
آپنه خواب (وقفه‌های تنفسی در خواب)
-
سیگار کشیدن
-
کاهش ظرفیت قلب برای تأمین خون اکسیژن‌دار، مانند بیماری‌های مادرزادی قلبی
در آخر
بررسی سطح اکسیژن خون یک ابزار مهم برای ارزیابی سلامت عمومی و عملکرد ریه‌ها و قلب است. در صورت کاهش سطح اکسیژن، مراجعه به پزشک و انجام اقدامات درمانی ضروری است. استفاده از پالس اکسیمتر برای بررسی مداوم سطح اکسیژن به‌ویژه در افراد دارای مشکلات تنفسی توصیه می‌شود.
نظر شما